Fikri ve Sınai Mülkiyet Hukuku
Fikri ve sınai mülkiyet, bir kişiye veya kuruluşa ait olan bir fikir ürünüdür. Söz konusu kişi ya da kuruluş sonradan bunu serbestçe paylaşmayı veya kullanımını belirli biçimlerde kontrol etmeyi tercih edebilir.
Fikri mülkiyet; edebiyat, sanat, müzik, mimari ve benzeri telif eserleri de denen alanı kapsar.
Sınai mülkiyet ise; sanayide ve tarımdaki buluşların (Patent), yeniliklerin (Faydalı Model), yeni tasarımların ve çalışmaların (Endüstriyel Tasarım) yaratıcısı adına; ticaret alanında üretilen ve satılan malların üzerlerindeki üreticisinin veya satıcısının ayırt edilmesini sağlayacak işaretlerin (Marka, Coğrafi İşaret) sahipleri adına kaydedilmesini ve böylece sahiplerine ürünü üretme ve satma hakkına belirli bir süre sahip olmalarını sağlayan gayri maddi bir haktır.
Fikri ve sınai mülkiyet haklarını ihlal eden eşyalar:
Fikri ve sınai mülkiyet haklarını ihlal eden eşyalar; sahte eşya, sahte eşyanın tamamlayıcıları, telif hakkına tabi taklit eşya veya sahte veya telif hakkına tabi taklit eşyanın kalıp ve matrisleri olabilir.
1-Sahte eşya:
Güvence altına alınan bir fikir veya sınai mülkiyet hakkını ihlal eder mahiyette ambalajı da dahil olmak üzere, yetkisiz olarak hak sahibinin geçerli tescilli markası ile aynı ticari marka veya esas yönleri itibariyle bu ticari markadan ayırt edilemeyen bir ticari markayı taşıyan eşyadır.
2-Sahte eşyanın tamamlayıcıları:
Sahte eşyayla birlikte veya ayrı olarak piyasaya sunulan logo, sticker, broşür, kullanım kılavuzu, garanti belgesi gibi markayı simgeleyen eşya ile bu eşyaların markalarını taşıyan ambalajlardır.
3-Telif hakkına tabi taklit eşya:
Bir telif hakkı, komşu hakkı veya tasarım hakkına konu eşyanın hak sahibinin fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunması mevzuatına göre güvence altına alınan hakkını, ulusal kanunlar altında tescil edilmiş olsun olmasın, ihlal eder mahiyette, hak sahibinden veya bu hak sahibi tarafından üretim yapılan ülkede yetkilendirilen kişiden izinsiz olarak kopyalanan ve bu kopyalar kullanılarak üretilen eşyayı ve patent veya faydalı model hakkını ihlal eder mahiyetteki eşyadır.
4-Sahte veya telif hakkına tabi taklit eşyanın kalıp ve matrisleri:
Fikri ve sınai mülkiyet haklarını ihlal eden bir eşyayı (sahte bir ticari markayı veya bu markayı taşıyan eşyayı, patent hakkını ihlal eden eşyayı) üretmek amacıyla özellikle tasarlanan veya uyarlanan ve kullanılması halinde hak sahibinin fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunması mevzuatına göre güvence altına alınan hakkını ihlal edecek kalıp ve matrisleridir.
Fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunmasına ilişkin sınır önlemleri:
Fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunmasına ilişkin sınır önlemleri 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 57.nci, Gümrük Yönetmeliği’nin 100 ila 111.inci maddeleri ile düzenlenmiştir.
Bu maddeler çerçevesinde, fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunması mevzuatına göre; marka, coğrafi işaret, endüstriyel tasarım hakları ile Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamına giren haklarla ilgili olarak, hak sahibinin yetkilerine tecavüz eder mahiyetteki eşyanın alıkonulması veya gümrük işlemlerinin durdurulması hak sahibinin veya temsilcisinin talebi üzerine gümrük idareleri tarafından gerçekleştirilmektedir.
Gümrük idaresine henüz talepte bulunulmadığı durumda ve söz konusu eşyanın bu hakları ihlal ettiğine dair sahte markalı ya da telif hakkına tabi taklit mal tarifine uyduğuna ilişkin açık deliller bulunması halinde hak sahibinin veya temsilcisinin geçerli bir başvuruda bulunabilmesini teminen gümrük idarelerince eşya 3 işgünü süresince re’sen alıkonulmakta veya eşyanın gümrük işlemleri durdurulabilmektedir.
Fikri Mülkiyet Haklarının Korunmasına ilişkin Başvurular:
Fikri ve sınai hakları ihlal eder nitelikteki eşyanın alıkonulması veya gümrük işlemlerinin durdurulması talebi Gümrük Yönetmeliği’nde yer alan Başvuru Formu ile Gümrükler Genel Müdürlüğü’ne yapılmaktadır. Başvurular elektronik veri değişimi sistemi aracılığı ile de yapılabilir. Ayrıca hak sahibinin yurtdışında yerleşik olması halinde başvurular, Türkiye’de yerleşik firma temsilcisi aracılığıyla yapılabilir.
KULLANIM ŞARTLARI VE SORUMSUZLUK KAYDI
Bu web sitesinde yer alan bilgiler, konuyla ilgili olarak yalnızca genel bilgi ve görüş içermekte olup, hukuki tavsiye veya profesyonel hukuk hizmeti yerine geçmez ve bu amaçla kullanılamaz. Her bir olayın vakıalarına ve kendine özgü şartlarına göre profesyonel hukuki tavsiye ve görüş almanız önemle ve şiddetle önerilir.
Gulis Hukuk ve Danışmanlık Bürosu avukatları ve bu bilgilerin hak sahipleri burada yer alan bilgilerin doğruluğundan ve tamlığından kesinlikle sorumlu değildir. Bilginin, mevzuatın ve içtihatların hızla değişebilmesi nedeniyle bu bilgilerin güncelliğine ilişkin herhangi bir taahhüt veya garanti verilemez. Bu bilgiler içerisinde yer alanlara dayalı olarak ticari bir karar vermemenizi, somut olayınızın özelliklerine göre hukuki danışmanlık hizmeti almanızı önemle tavsiye ederiz.
Gulis Hukuk & Danışmanlık Bürosu
